युमा साम्यो
साम्माङ्हरू मध्ये युमा सर्वश्रेष्ठ हुन् र उनको लोग्ने वा पति भन्ने छैन ।
.............................................तागेÞरा निङवाफुमा गम्भीर दार्शनिक चिन्तन र प्रयोजनका शब्द हुन् भने “सुवेÞन्दिङ् सुनुयुमा” सङ्क्षिप्तमा सम्वोधन गर्दा “युमा” आध्यामिक एवम् लौकिक प्रयोजनका शब्द हुन्
।साम्माङ्हरू मध्ये युमा सर्वश्रेष्ठ हुन् र उनको लोग्ने...
- याक्थुङ् सा
किराँत भनेको "अथर्व बेद्ले किराँतहरूलाई असभ्य जंगली सिकारी समूहका रूपमा लिएको छ । गोस्वामी तुलसीदाशले किराँतहरूलाई तेली, कुम्हार,चण्डाल, कोल, कलवार आदिको समकक्षी मानेका छन् । किराँतहरूलाई उद्घण्ड, शरीरभरि रौं भएको र रूखका पातहरूले आफ्नो शरीर ढाक्ने जातिको...
-याक्थुङ सा
मानव जातिको उत्पत्ति सम्बन्धि दुई किसिमका चिन्तनहरू रहेको पाइन्छ । तिनीहरू सृष्टिवादी चिन्तन र भौतिकवादी तथा बैज्ञानिक चिन्तन हो । जसको सामान्य रूपले निम्न अनुसार सुक्ष्म बिश्लेषण गर्ने प्रयास गरिएको छ:
१. सृष्टिवादी चिन्तन:
मानव उत्पत्तिबारेको यो चिन्तन प्राय जस्तो...
याक्थुङ सा
आज भन्दा ४० हजार बर्ष अगाडि मध्यपुरा पाषणकालका आदिमानवहरूले मरेको आदिमानवलाई उसले प्रयोग गरेको वा चलाएको ढुङ्गे औजारहरू सहित गाड्ने चलन थियो । यसलाई मृतकको दाहसंस्कार भनिन्छ । प्रारम्भमा सम्पूर्ण मानव जातिमा यही मृतकको नाममा पूजा गर्दथे ।...
याक्थुङ सा
प्राचीन याक्थुङ लाजे (लिम्बूवान) मा बसोबास गर्ने समुदायलाई याक्थुङ लिम्बू समुदाय भनिन्छ । यो समुदाय आफ्नै भाषा, लिपि, धर्म संस्कृति भएको एक उन्नत समुदाय हो । यो समुदायकोे एक भिन्न प्रकारको सामाजिक, धार्मिक र सांस्कृतिक बिशेषता रहेकोे...
लेख- याक्थुङ सा
प्रचलित शब्द किरात संस्कृत तत्सम् शब्द हो । यो शब्द अहिले राई समुदाय र केही याक्थुङ लिम्बू समुदायमा लोकप्रिय शब्दको रूपमा प्रयोग भएको देखिन्छ । भारतीय उपमहाद्धिपमा हिन्दु आर्यहरू ई. पू. १५०० तिर प्रवेश गरेको इतिहास अध्ययनबाट...
भुमि सौदेन याक्थुङ्ग यभत्लुङ्ग फावामा
ए थामेरामा ए मानु यम्मा ए
ए यगु चङसी केबेबारो
ए याङ्गसा केबोक्से कुन्धेनी केबोक्से।
ए लुङ्गथुङ्ग केबेरो पङ्ग्वा केबेरो
ए थिङ्गदाङ्ग पोरासे आसा पोरासे
ए चेधाप मेनग खोङ्गसिङ्ग मेनग
ए यगु पेगाङ्गल्लो चङ्गसी पेगाङ्गल्लोए
ए थिङ्गदाङ्ग पोराफाङ्गले कुस्सा...
१)याङवरक थुम
a,यभत्लुङ फावामा (फाखोला वा फावाखोला)
b,मुगाङ्गलुङ्ग केहुक्सो काङ्वामा/ (काबेली खोला)
२) ताम्मर खोला
a,इम्बिरी/याम्बिरी याङधाङवा याङ्गथावा
३) मिक्वा खला
a, केतक्कुम मेवामा मिवा/मेवा/मिक्वा
४) मैवा खोला a,सिन्धोलुङ मैवामा b, वसाङलुङ/फाकुम्बा
५) फेदाप थुम a,तेह्रथुम, छथर
६) पान्थरa,निभु/नुभो खला...
असार १८, २०७८ देव सुब्बा
याक्थुङ लिम्बू भाषामा ‘माङ्’ भन्नाले ‘देवी देवता’ र ‘हिम वा खिम’ भन्नाले ‘घर’ भन्ने बुझिन्छ । यो समुदायमा एक भिन्न खालको आदि र मौलिक चिन्तन तथा ज्ञान रहेको छ । याक्थुङ लिम्बूहरूको आध्यात्मिक दर्शनअनुसार जहाँ घर...
प्रकाशित: असार १७, २०७८ देव सुब्बा इजम
प्रसंग परिचय
नेपालको पुर्वी क्षेत्रमा पर्ने एक धार्मीक तीर्थस्थलको नाम लिनु पर्दा नेपाल र भारतमा पाथिभराको नाम आउछ । यो तीर्थस्थल लगभग २०० बर्ष तिर पाथिभरा उत्पति भएपछि प्रख्यात हुदै गएको हो ।...
