संस्कृति

सि?वादेन पा?वादेन भनेको शित परेर नबिल्ने ठाउ सावायाहाङ्ग हरुलाई आमाले ल्याएर राखेको ठाउ (सि?वादेन पा?वादेन ) पाङ्गफे भनिन्छ मुन्धुमी भाषमा यो ताप्लेजुङ्ग जिल्ला फक्थाङ्गलुङ्ग गाउपालिका को (इम्बिरी याङ्गथावा) तम्मोर खोला मा पर्छ | भुमि सौदेन याक्थुङ्गताप्लेजुङ्ग...

..................तुम्याहाङ् लक्ष्मण मेन्याङ्बोका अनुसार आदिम युगमा फूल रोप्ने फुङ्लाङ्हाङ्बा र फुङ्लोतीहाङ्मा माइति र चेलीले मुरिङ्ला खारिङ्लामामा फूल रोपे। लेकतिर दाजुले रोपेकोले ढिलो मात्र फुल फुल्यो। औलोतिर बहिनीले रोपेको फुल छिटो फुलेकाले दाजुले बहिनीमाथि डाह गर्नं थाले । डाहका...

भुमि सौदेन याक्थुङ्ग आसि थाङ्गर सिलाम् साक्तुम्धाम् । आहिङ् थाङ्गर हिङ्लाम् हःन्दुम्धाम् । (मृत्यु आउंछ भने बाटो छेकिराखौं )(जीवन आउंछ भने बाटो खोलिराखौं ।)

ए साङ्गघुरी चङ्गलो उक्भाबा चङ्गलोए सित्छिरी मेरे येक्चेके चङ्गधो ए साङ्गलाङ्ग आगेरेरो तिम्भा आगेरेरो ए लो लो मिक्ले अमुमादेन्लो ए निङ्गगि लक्लुम्मु खेबाङ्ग लक्लुम्मु ए वया नि पोत्नीबि तङ्गसिङ्गनि पोत्निबीए पो बो नेमेयो पाङ्गफे नेमेयो ए सिमिक्खु...

याम्मु साम्सु खेक्तुरो यमिङ खेक्तुरोसुसुवेङ्बारो लाला वेङ्बारखेने साम्मेताङ साःनेबा केजङाङ् साःनेसाम्सु वान्दुरो युमिङ वान्दुरोसुलाकले चाःमा युम्माः केबेक्पेनचाङघी थाङेरो थोबुन थाङे आःयाङमेन्नाङ् तिम्से फक्तुम्माङ् तिम्सेलेक्वा पेगेरो थिक्तङ पेगेरोनाः लुङ्थुङ नेक्हेक्ते पाङवा नेक्हेक्तेलेक्वा पेगेल्ले निदङ पेगेल्लेना वासाप पेहेक्ते थोलाम पेहेक्ते...

ए ह इक्सा मेबोङनेन् खाम्बेःक् मेबोङनेन्ए ह याङ्सा चोगुम्मा कुन्धे चोगुम्माए ह पेलि मेभाक्सीङ योबा मेभाक्सीङए ह सिक्कुमरक मेःदेः निङ्वारक मेःदेए ह हुक्तापे चाःमा मुःमु केलाप्पेन्ए ह तिमेन् इमेत्लो हङगङ इमेत्लोए ह आप्चारे फिन्दु पोरोक्मी माङगए ह...

ए हा ए एक्कु पोक्मेल्लो साङ्गभे पोकमेल्लो। ए हा ए साम्जिक थक्तुम्लो मुन्धुम थक्तुम्लो ।।ए हा ए सुसे युङ्गमे मु खेसे युङ्गमे मु।ए हा ए मेनु पुमेल्लो सिङ्गवा पुमेल्लो।।ए हा ए लिभु मु तेयेआङ्ग सुक्माङ तेयेआङ्ग।ए...

इक्सा खेम्मारोखाम्बेक खेम्मारोतरङ्ग खेम्मारो तङसाङ्ग खेम्मा रोपेलि मेत्तुसी पान्जा मेत्तुसीमेन्छायाम चोगुरोयाप्मि चोगुरोनावा चोगुरोचइत चोगुरोसाम्याङ्ग एप्लाफेयुप्पा एप्लाफेसागु थेगुरोसक्मा थेगुरोसागु मिलिगेनसक्मा मिलिगेनसिङ्गहा थक्मेन्नामेन्हक थक्मेन्नासाङ्गेन मेत्तुरोफयो मेत्तुरोखेन्हा थाक्ले मेबोखेसाम्माङ्ग मेबोखेपोरोक्मे माङ्गलेयम्भामे माङ्ग्लेसाम्याङ्ग नुबा हायुप्पा नुबाहामेन्छायाम चोगुरोयाप्मी चोगुरोनावा ग तेचइत्यन ते साम्याङ्ग...

एएए साम्जिक् पोक्माबे मुन्धुम् पोक्माबेएएए कुलाङधोकेन्ग तिङ्नाम पोक्सेरोएएए कुहुकथोकहारो सामः अजे पोक्सेरोएएए कुधिगेकेङमु काप्पा याम्सु पोक्सेएएए कुनिभाक्केङग चिमचिम पन्ना पोक्सेएएए सेजो यान्दुम्लो पेहिप यान्दुम्लोएएए कुमिक्खुङ बेङगः तिये तिजो पोक्सेएएए कुमिक हाङ्बेनगः तियेक्पा पोक्सेएएए कुमिकेङगमु फिमरिक्पा पोक्सेएएए चेत्लुङ...

भुमि सौदेन याक्थुङ्ग यभत्लुङ्ग फावामा ल ल साप्परी ए पेम्परि एल ल सिङ्गहाक्ले हागु सिङ्गहाक्चाना एल ल लुङ्गहाक्ले हागु लुङ्गहाक चाना एल ल इधुक पोखे साम्सोघा पोखे(छोरी मान्छेले कहिले पनि केस माथी काइयो नसुउरिनु) ( सो)...